Wist u dat minstens één op de 20 ouderen boven de 65 jaar herhaaldelijk wordt mishandeld en dat dit meestal gebeurt door een familie- of gezinslid of door een andere bekende? En wist u dat dit slechts het topje van de ijsberg is, namelijk een getal dat vaststaat en aangetoond kan worden met cijfers. In werkelijkheid ligt dit percentage echter vele malen hoger.
Mishandeling kan in vele vormen plaatsvinden, zoals lichamelijke en psychische mishandeling, verwaarlozing of seksueel misbruik. Waar ik het hier met u over wil hebben is de financiële ouderenmishandeling. Een fenomeen waar we helaas hoe langer hoe meer mee te maken krijgen, omdat de bevolking steeds meer vergrijst én omdat de ouderen steeds ouder worden. Het ouder worden gaat vaak gepaard met toenemende afhankelijkheid van zorg door lichamelijke of geestelijke achteruitgang. Zonder ook maar iets tekort te willen doen aan alle nijpende vormen van lichamelijke en psychische mishandeling, zie ik in mijn eigen erfrechtpraktijk een toename van het aantal gevallen waar sprake is van financiële ouderenmishandeling.
Bij financiële ouderenmishandeling is vrijwel altijd sprake van opzet. Het begint vaak heel kleinschalig met het aanbieden van hulp bij de financiële administratie, het doen van boodschappen en het geld halen bij de pinautomaat voor ouderen die slecht ter been zijn. Geleidelijk aan worden de stappen groter en worden er boodschappen voor de hulpverlener zelf meegenomen en afgerekend, geld gepind met de pas van de oudere of overboekingen van grote bedragen naar de eigen rekening gedaan. Het kan soms jaren duren voordat iemand hierachter komt. Soms is het zelfs zo erg dat er schulden ontstaan en de bank gaat informeren wat er aan de hand is.
Het meest schrijnend vind ik de situaties waarbij één van de kinderen of naasten de oudere ertoe aanzet zijn of haar testament aan te passen, dwang uitoefent om andere kinderen te onterven of de zeggenschap over de financiën naar zich toetrekt, bijvoorbeeld via een (levens)testament. Zo heb ik een zaak behandeld waarbij de oudere na een val op straat niets meer zelfstandig kon doen. Er was een 40 jaar jongere bijzonder aardige buurvrouw die zich opwierp de boodschappen voor mijnheer te gaan doen. Ze werd steeds behulpzamer, nam mijnheer mee in haar auto, regelde uitstapjes voor hem, ging met hem uit eten, naar het theater en zo meer. Na verloop van tijd kreeg mijnheer Alzheimer en kon niet meer in zijn eigen woning blijven wonen. Voordat mijnheer zijn intrek in het verzorgingshuis nam, heeft de buurvrouw een notaris gebeld om bij mijnheer thuis te komen om over zijn testament te praten. U raadt het waarschijnlijk al, het testament van mijnheer is gewijzigd voordat hij in het verzorgingstehuis terecht kwam. Buurvrouw heeft zich daarna niet meer laten zien en het laat zich raden wie er straks erfgenaam is als mijnheer overlijdt.
Wij allemaal kunnen er iets aan doen om dit te stoppen. Als de ouderenmishandeling zich in de huiselijke kring voordoet, kunt u dit melden bij Veilig Thuis. Dat is een organisatie die zich inzet voor eenieder die te maken heeft met een vorm van huiselijk geweld. Let goed op uw naasten en onderneem actie als er een vermoeden van (financiële) ouderenmishandeling bestaat.
Uiteraard kunt u terecht bij ondergetekende, zeker wanneer er al zaken spelen als het onder dwang veranderen van testamenten en dergelijke. Het is belangrijk dat wij ons allemaal inzetten om deze afschuwelijke vormen van ouderenmishandeling te stoppen en te voorkomen.
Deze blog is algemeen van aard en er kunnen geen rechten aan worden ontleend.
Heeft u vragen op het gebied van erfrecht? We helpen u graag
Er zijn diverse mogelijkheden om uw vermogen bij overlijden door te geven. In uw testament...
Mijnheer X is een rijke ongehuwde zakenman en rond zijn 50ste had hij genoeg gewerkt, dus besloot hi...
Het is mijn beurt om een blog te schrijven. Als erfrechtadvocaat schrijf ik meestal over l...