Zomaar een cliënt…

Deze week had ik een zitting op de rechtbank in Den Haag. Cliënt was dit keer op vrije voeten, dus we spraken een half uurtje vóór de zitting met elkaar af in de koffiecorner.

Onderweg naar de rechtbank bedacht ik me dat ik deze cliënt al 17 jaar lang ken. Hij was één van de eersten die ik in een piketdienst op het hoofdbureau in Den Haag ontmoette. Het is jaren geleden, maar ik weet nog goed hoe onze eerste ontmoeting was. Er kwam een man de spreekkamer binnenlopen met een doorleefd gezicht, zonder tanden. Zijn haren zaten in de war en hij was  gekleed in een overall van blauw papier, later zou ik leren dat dit een “scheurpak” wordt genoemd.

Hij leefde in die tijd letterlijk onder een brug en vertrouwde niemand. Ik weet nog dat hij op het politiebureau tegen me zei dat hij zich tijdens de zitting op zijn zwijgrecht zou beroepen en dat ik verder niets voor hem kon betekenen en ik net zo goed weer naar huis kon gaan. Ik was net een paar weken eerder beëdigd als advocaat, zo groen als gras en had om eerlijk te zijn geen idee wat in deze situatie het beste was om te doen, maar ik besloot tegenover hem aan tafel te blijven zitten. Ik scrolde wat door mijn - naar ik aanneem destijds Nokia-telefoon -, vulde rustig mijn piketformulier in en bladerde wat door papieren in mijn map. Hij leek verbaasd dat ik bleef zitten en na enige tijd  vroeg hij of ik misschien iets te roken bij me had … en dat had ik … Ik liet die dag een pakje Marlboro achter bij de arrestantenzorg met mijn visitekaartje erin en de rest is history.

De afgelopen 17 jaar heb ik hem na tomeloze inzet van vele hulpverleners zien verhuizen naar een kamer. Meerdere keren viel hij terug en verloor hij zijn kamer ook weer. Ik zag hem vallen en zag hem door niet te stuiten moeite van hulpverleners toch telkens ook weer opstaan. De ene keer woog hij 40 kilo en de andere keer woog hij 80 kilo. Hij verbleef een paar keer in een kliniek en zat ook lange periodes in de gevangenis. Soms sprak ik hem maanden niet en soms belde hij 2 keer per week.

De laatste tijd gaat het goed met hem. Hij heeft weer een kamer, een vogeltje en een begeleider die hem met van alles en nog wat helpt. Ze neemt ook wekelijks samen met hem zijn post door en als er iets tussen zit van justitie bellen ze mij en ze heeft hem ook afgezet bij de rechtbank in Den Haag voor de zitting.

Als ik de draai richting de koffiecorner maak, zie ik dat cliënt me al met grote zwaaibewegingen staat op te wachten aan het einde van de gang.  De bode lacht en ook mij weet hij op deze ochtend een glimlach te bezorgen.

In de koffiecorner drinken we koffie en onderweg naar de zittingszaal vertelt hij honderduit over zijn nieuwe schoenen die hij heeft gekregen en over zijn vogeltje die thuis een mooi kooitje met een spiegeltje én een badje heeft. We praten over zijn gezondheid, zijn cocaïnegebruik, maar ook over het weer in Nederland.

Op de zitting voer ik de verdediging voor hem en na mijn laatste zin staat hij op van zijn stoel, maakt hij een triomfantelijke buiging voor me, waarna ik ook de mondhoeken van de rechter zie bewegen.

Cliënt wordt veroordeeld. We lopen samen de rechtbank uit, hij geeft me een hand en loopt weg en als ik bij bijna bij mijn auto ben, kijk ik nog even om en zie hem nog steeds zwaaiend in de verte staan. Na al die jaren krijgt hij - zelfs als hij is veroordeeld - het nog steeds voor elkaar om me toch te laten glimlachen.